Bài viết mới nhất
Polyphenol là gì? Vì sao cơ thể cần Polyphenol? - Cách sử dụng
Các thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật như rau, củ, trái cây, ngũ cốc… chứa rất nhiều thành phần, trong đó có polyphenol. Thế nhưng, không phải ai cũng biết các tác dụng của polyphenol đối với sức khỏe. Sau đây, botchumngay.vn sẽ giới thiệu về polyphenol, vì sao cơ thể cần polyphenol cũng như cách sử dụng hợp chất này trong bài viết dưới đây nhé!
Polyphenol là gì?
Đây là những hóa chất thực vật được tìm thấy nhiều trong các nguồn thực phẩm thực vật có sẵn trong tự nhiên và có đặc tính chống oxy hóa. Các chất chống oxy hóa có tác dụng bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do gốc tự do. Không có dưỡng chất này, các tế bào của cơ thể có thể bị tổn thương do sự thoái hóa mô. Các polyphenol được chia thành các loại dựa trên số vòng phenol mà chúng chứa.
Các chất chống oxy hóa có tác dụng bảo vệ tế bào khỏi tổn thương do gốc tự do
Hàm lượng polyphenol được tìm thấy trong các lớp ngoài của thực vật cao hơn so với các lớp bên trong. Nhóm polyphenol được biết đến nhiều nhất là flavonoid. Các flavonoid có đặc tính chống viêm và chống oxy hóa. Loại dưỡng chất này thường được tìm thấy trong các loại đậu, rượu vang đỏ, trà xanh, hoa quả và rau.
Ở thực vật có một cơ chế giúp bảo vệ thực vật chống lại sự phá hoại của tia cực tím và xâm nhập của mầm bệnh, đó là sản sinh ra các polyphenol thực hiện chức năng như người bảo vệ” và tái tạo cấu trúc tế bào.
Vô số loại hợp chất polyphenols nhưng có thể kể đến các nhóm chính sau:
- Phenolic acids
- Flavonoids
- Stilbenes
- Lignans
Vì sao cơ thể cần polyphenol?
Như đã đề cập ở trên, Polyphenol là hoạt chất chống lại oxy hóa có trong bữa ăn hằng ngày, các hoạt chất này như là một chất khử, khi kết hợp với một chất khử khác như Vitamin A. Vitamin C, Vitamin E.. và các chất khử chống oxy hóa khác nó sẻ cùng kết hợp chống lại stress, bệnh mạch vành, bệnh ung thư..
Nhiều công trình nghiên cứu đã công bố hoạt chất polyphenol giúp ngăn ngừa xơ vữa động mạch, cải thiện chức năng của tế bào màng trong, tế bào màng trong được hiểu như là lớp tế bào nằm bên trong các khoang của cơ thể.
Hoạt chất polyphenol giúp ngăn ngừa chứng xơ vữa động mạch
Theo nghiên cứu được trình bày tại Hội nghị Sinh học Thực nghiệm Boston, Mỹ, polyphenol trong nho được cho là có tác dụng chống lại sự phá hủy nội tạng, có liên quan đến “hội chứng chuyển hóa". "Hội chứng chuyển hóa" là tình trạng cùng lúc cơ thể có sự hiện diện của nhiều yếu nguy cơ gây bệnh như: Tăng huyết áp, mức độ đường trong máu cao, mỡ cơ thể dư thừa tụ xung quanh thắt lưng... Nguyên nhân của "hội chứng chuyển hóa" là do cơ thể đề kháng insulin và tình trạng béo phì đặc biệt là béo bụng
Hoạt chất polyphenol giúp ức chế các tiểu cầu bất thường được hiểu theo nghĩa ngăng ngừa các cục máu đông tránh trường hợp đột quỵ, chống viêm và làm giảm mỡ máu.
Polyphenol tốt cho sức khỏe là vậy, nhưng hàm lượng polyphenol trong thực phẩm rất dễ mất đi trong quá trình chế biến. Vì polyphenol là hợp chất tự nhiên nên dưới tác dụng nhiệt, cấu trúc phân tử của polyphenol sẽ bị bẻ gãy, tạo ra những phản ứng hóa học nguy hiểm khác nếu không biết cách chế biến và bảo quản. Như vậy, rất khó để chúng ta bổ sung polyphenol cho cơ thể.
Những lợi ích của polyphenol với sức khỏe
Lợi tiểu, chống viêm nhiễm bàng quang, thận
Tác dụng đầu tiên của Polyphenol chính là khả năng lợi tiểu. Polyphenol có khả năng kích thích thận để tăng lượng nước tiểu lên nhiều và nhanh hơn. Nhờ đó cơ thể sẽ đào thải được các độc tố ra bên ngoài và ngăn ngừa khả năng hình thành sỏi thận hay khiến kích thước thận lớn hơn.
Polyphenol hỗ trợ chống bệnh viêm nhiễm bàng quang rất hiệu quả
Ngoài ra, Polyphenol cũng có khả năng kháng viêm, chống lại các gốc oxy hóa tự do có thể gây hại cho thận hay các cơ quan nội tạng khác. Polyphenol bảo vệ thận khỏi viêm nhiễm, nhất là trong tình trạng thận có sỏi có thể gây ảnh hưởng tới niêm mạc khiến sận hoặc đường tiết niệu bị nhiễm trùng.
Chống lại các gốc tự do
Polyphenol là chất chống oxy hóa có nhiều lợi ích cho sức khỏe. Khi chúng lưu thông trong cơ thể, làm giảm sự tổn thương tế bào do gốc tự do. Polyphenol ngăn chặn tổn hại do oxy hóa.
Ổn định huyết áp
Polyphenol có thể làm giảm huyết áp. Huyết áp cao có thể dẫn tới các bệnh tim mạch. Thực phẩm chứa nhiều polyphenol có lợi cho sức khỏe là sô cô la đen và cà phê. Chúng cải thiện chức năng tim mạch.
Polyphenol có thể làm giảm huyết áp hiệu quả
Duy trì lượng đường
Polyphenol có liên quan đến giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường týp 2. Chúng được cho là có khả năng tăng cường độ nhạy insulin. Một loại flavonoid đặc biệt, được gọi là flavan-3-ol đã được xác định là khá hiệu quả trong việc giảm sức đề kháng insulin.
Lượng đường trong cơ thể sẽ được kiểm soát nhờ polyphenol
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người tiêu thụ nhiều thực phẩm giàu flavonoid có ít nguy cơ mắc bệnh tiểu đường týp 2. Một trong những nguồn flavonoid giàu nhất là cacao chưa qua chế biến.
Thúc đẩy sức khỏe não bộ
Một trong những dạng nghiêm trọng của sa sút trí tuệ là bệnh Alzheimer. Việc bổ sung các dưỡng chất polyphenol có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh này cùng với trì hoãn sự khởi phát sa sút trí tuệ. Resveratrol là chất thuộc nhóm polyphenol được tìm thấy trong rượu vang đỏ và vỏ nho, có thuộc tính bảo vệ thần kinh. Với việc sử dụng polyphenol thích hợp, sức khỏe não được cải thiện đáng kể.
Polyphenol giúp kiểm soát và phòng ngừa bệnh Alzheimer ở người già
Điều trị bệnh tim mạch
Flavnoid polyphenol được coi là làm giảm sự kết tập tiểu cầu trong máu. Do vậy, cải thiện chức năng của các tế bào nằm trong động mạch và tĩnh mạch. Kết tập tiểu cầu là thủ phạm chính gây đau tim. Ngoài ra, vì là chất chống oxy hóa tuyệt vời nên các polyphenol có thể ức chế yếu tố tăng trưởng nội mô mạch máu. Đây là nguyên nhân gây ra mảng xơ vữa trong động mạch
Điều trị viêm
Các nghiên cứu trên động vật đã chỉ ra rằng polyphenol trong trà xanh có thể có tác động tích cực đến tình trạng viêm sau khi tập thể dục. Những con chuột sau khi được tiêm polyphenol đã hoạt động trong thời gian lâu hơn so với những con chuột không tiêm. Các hóa chất trong máu gây viêm hoặc tổn thương cơ giảm đáng kể ở những con chuột dùng polyphenol dạng trà. Lignans, một loại polyphenol được tìm thấy nhiều trong dầu oliu nguyên chất, bột lúa mạch đen nguyên hạt và hạt lanh.
Ngăn ngừa loãng xương
Với tính năng chống oxy hóa mạnh mẽ, polyphenol có tác dụng tích cực đến chuyển hóa xương. Từ đó hạn chế sự giảm mật độ xương - nguyên nhân dẫn đến gãy xương, đồng thời làm giảm nguy cơ phát triển loãng xương. Tuy nhiên, bạn cần bổ sung thêm các thực phẩm khác giàu canxi, glucosamin như hải sản để có thể ngăn ngừa loãng xương tốt nhất.
Nên bổ sung đủ lượng polyphenol cho cơ thể để chống loãng xương hiệu quả
Các thực phẩm chứa polyphenol
Mặc dù trà, sô cô la đen, rượu vang đỏ và quả mọng có thể là những nguồn polyphenol được biết đến nhiều nhất, nhưng nhiều loại thực phẩm khác cũng chứa một lượng lớn các hợp chất có lợi này.
Dưới đây là các loại thực phẩm giàu polyphenol nhất, được liệt kê theo danh mục. Người dùng có thể tham khảo bảng thực phẩm sau đây
Trái cây
- Táo, dâu tây đen, dâu đen, nho đen, anh đào, nho, bưởi, chanh, đào, lê, thạch lựu, mận,
- Quả mơ, quả lý chua đen và đỏ, quả cơm cháy đen, quả việt quất, quả xuân đào, quả mâm xôi
Các loại trái cây thuộc họ berry chứa rất nhiều chất polyphenol
Rau
- Atisô
- Măng tây
- Bông cải xanh
- Cà rốt
- Củ khoai tây
- Rau diếp xoăn đỏ, rau diếp đỏ, rau bina
- Hành đỏ và vàng, hẹ
Một số loại cải có chứa nhiều polyphenol tốt cho sức khỏe
Cây họ đậu
- Đậu đen
- Đậu hủ
- Mầm đậu nành
- Đạm đậu nành
- Sữa đậu nành, sữa chua đậu nành
- Đậu trắng
Sữa đậu nành cũng là một nguồn bổ sung polyphenol dồi dào
Các loại hạt và hạt giống
- Quả hạnh
- Hạt dẻ
- Phỉ
- Hạt lanh
- Hồ đào
- Quả óc chó
Hạt
- Yến mạch
- Lúa mạch đen
- Lúa mì nguyên cám
Các loại thảo mộc và gia vị
- Cây caraway, Cây thì là
- Hạt cần tây
- Quế, Đinh hương, Bột cà ri, Húng quế khô, Kinh giới khô
- Rau mùi tây khô, rau oregano Mexico
- Bạc hà khô
- Cỏ roi ngựa chanh
Một số loại thảo mộc có thể dùng để bổ sung polyphenol cho cơ thể
Tác dụng phụ của polyphenol
Thực phẩm giàu polyphenol an toàn cho hầu hết mọi người.
Các nghiên cứu trên động vật cho thấy bổ sung polyphenol liều cao có thể gây tổn thương thận, khối u và mất cân bằng nồng độ hormone tuyến giáp. Ở người, chúng có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ và tử vong sớm
Một số chất bổ sung giàu polyphenol có thể tương tác với sự hấp thụ chất dinh dưỡng hoặc tương tác với thuốc. Chẳng hạn, chúng có thể làm giảm khả năng hấp thụ sắt, thiamine hoặc folate của cơ thể.
Nếu bạn nạp quá nhiều polyphenol vào cơ thể thì sẽ có nguy cơ đột quỵ cao
Nếu bị thiếu hụt chất dinh dưỡng được chẩn đoán hoặc đang dùng thuốc. Tốt nhất nên nói chuyện với bác sĩ về các chất bổ sung polyphenol trước khi dùng.
Ngoài ra, một số thực phẩm giàu polyphenol, chẳng hạn như đậu và đậu Hà Lan, có thể giàu lectin. Khi tiêu thụ với số lượng lớn, lectin có thể gây ra các triệu chứng tiêu hóa khó chịu, chẳng hạn như đầy hơi, chướng bụng và khó tiêu
Những lưu ý khi dùng Polyphenol
Bao gồm các loại thực phẩm giàu polyphenol như một phần của chế độ ăn uống lành mạnh là an toàn cho hầu hết mọi người. Tuy nhiên, những người dị ứng thực phẩm hoặc một số bệnh lý nhất định có thể cần tránh một số loại thực phẩm giàu polyphenol.
Trong khi polyphenol xuất hiện tự nhiên trong nhiều loại thực phẩm thực vật, chúng có thể được thêm vào một số loại thực phẩm. Hoặc chiết xuất và sử dụng để làm chất bổ sung.
Mặc dù polyphenol dường như mang lại nhiều lợi ích, nhưng lượng quá nhiều có thể có tác dụng phụ. Một số chất bổ sung chứa polyphenol với số lượng cao hơn so với lượng tiêu thụ trong chế độ ăn uống lành mạnh.
Ngoài ra, một bài báo về tính an toàn của polyphenol đã báo cáo rằng một liều lượng cao của một loại polyphenol cụ thể đã gây ra tổn thương thận ở chuột. Bài báo tương tự cũng mô tả một số nghiên cứu động vật khác trong đó polyphenol dẫn đến sự phát triển khối u và thay đổi sản xuất hormone tuyến giáp.
Một số thực phẩm giàu polyphenol cũng có thể ảnh hưởng đến việc hấp thụ một số chất dinh dưỡng nhất định, như trường hợp của trà và sắt từ thực phẩm thực vật. Nước bưởi được biết là có thể tương tác với nhiều loại thuốc và một phần của sự tương tác này có thể liên quan đến một loại polyphenol có trong nước bưởi.
Hi vọng qua bài viết trên của botchumngay.vn bạn đã có thể nắm được các thông tin cần thiết về polyphenol và có thể tự bổ sung cho mình loại chất này trong các bữa ăn để có được cơ thể khỏe mạnh nhé. Chúc các bạn khỏe mạnh!
Xem thêm các bài viết sau:
