Tỷ lệ mắc ung thư tại Việt Nam hiện nay

Trên thế giới, tỷ lệ mắc ung thư đang ngày càng tăng lên và không có dấu hiệu giảm sút và Việt Nam cũng không phải là ngoại lệ. Đây là mặt trái của cuộc sống hiện đại, là hậu quả của lối sống thiếu khoa học. Sau đây, hãy cùng botchumngay.vn điểm qua tỷ lệ mắc ung thư tại Việt Nam hiện nay nhé.

Ung thư vẫn luôn là mối quan tâm trên toàn cầu. Theo thống kê của GLOBOCAN, tình hình mắc và tử vong do ung thư trên toàn thế giới đều có xu hướng tăng. Tại Việt Nam, ước tính có 182.563 ca mắc mới và 122.690 ca tử vong do ung thư. Cứ 100.000 người thì có 159 người chẩn đoán mắc mới ung thư và 106 người tử vong do ung thư.

Số ca mắc ung thư của Việt Nam ngày càng gia tăng.

Hiện nay, chỉ có 185/204 quốc gia có báo cáo thống kê về tình hình bệnh ung thư theo GLOBOCAN, Việt Nam xếp thứ 91/185 về tỷ suất mắc mới và thứ 50/185 về tỷ suất tử vong trên 100.000 người. Thứ hạng này tương ứng của năm 2018 là 99/185 và 56/185. Như vậy, có thể thấy là tình hình mắc mới và tử vong do ung thư ở Việt Nam đều đang tăng nhanh. Tình hình này cũng tương tự với nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có các quốc gia phát triển như Anh, Pháp, Ý, Nhật Bản, Hàn Quốc, Thái Lan, Hoa Kỳ. Tuy nhiên, tỷ lệ tử vong do ung thư tại các quốc gia này lại giảm.

Tại sao Việt Nam là nước có tỷ lệ tử vong do ung thư hàng đầu thế giới?

Theo nghiên cứu EIU đăng trên Sáng kiến Ung thư Thế giới, Việt Nam là nước có tỷ lệ tử vong ở người mắc ung thư cao hàng đầu châu Á, trên 70%. Tiếp đó là Ấn Độ, Thái Lan và Trung Quốc, tỷ lệ từ 60% đến 70%. Theo phó giáo sư Lê Văn Quảng, Giám đốc Bệnh viện K, Hà Nội, thực tế số tử vong của các nước xấp xỉ nhau và chỉ là con số ước tính.

Hiện tại, mỗi năm Việt Nam ghi nhận khoảng 165.000 ca ung thư mới, 115.000 ca tử vong. Theo báo cáo EIU, tỷ lệ bệnh nhân ung thư tử vong ngay trong năm đầu tiên tại các quốc gia Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam, là 29%.

Tỷ lệ bệnh nhân mắc ung thư tại Việt Nam có tỷ lệ tử vong cao so với thế giới

Phó giáo sư Lê Văn Quảng, Giám đốc Bệnh viện K cho biết mô hình bệnh tật của mỗi nước khác nhau. Trong nghiên cứu của EIU, ở Australia tỷ lệ mắc ung thư vú, tiền liệt tuyến cao nhất, còn Hàn Quốc là dạ dày, giáp trạng, đại tràng. Những loại ung thư này có tiên lượng tốt hơn, tỷ lệ sống cao, đặc biệt ung thư giáp trạng gần như chữa khỏi hoàn toàn.

Ở Việt Nam, ba loại ung thư thường gặp là phổi, gan, dạ dày. Những bệnh lý này thường tiên lượng rất xấu, tỷ lệ tử vong cao hơn. Đặc biệt, người bệnh đến khám ở giai đoạn muộn, các bác sĩ không thể can thiệp, chỉ có thể điều trị giảm nhẹ.

"Đây chính là lý do khiến tỷ lệ tử vong do ung thư ở Việt Nam cao", ông Quảng nói.

Những bệnh ung thư phổ biến ở nước ta

Tại Việt Nam, các ung thư phổ biến ở nam giới gồm ung thư gan, phổi, dạ dày, đại trực tràng, tiền liệt tuyến là những ung thư phổ biến nhất (chiếm khoảng 65.8% tổng các loại ung thư). Ở nữ giới, các bệnh ung thư phổ biến gồm ung thư vú, phổi, đại trực tràng, dạ dày, gan (chiếm khoảng 59.4% tổng các loại ung thư). Chung cho cả 2 giới các loại ung thư phổ biến là ung thư gan, phổi, vú, dạ dày và đại trực tràng.

Tỷ lệ ung thư gan ở Việt Nam hiện đứng đầu trong các loại ung thư, trong đó trên 80% trên nền bệnh nhân viêm gan mạn tính. Lý do, thế hệ trước không được tiêm phòng viêm gan. Những năm gần đây, Việt Nam đã có chương trình tiêm chủng viêm gan cho trẻ, điều này sẽ giảm nguy cơ ung thư gan do viêm gan virus trong tương lai.

Lý giải nguyên nhân khiến số người mắc và tử vong vì ung thư ở Việt Nam tăng nhanh

Ung thư là bệnh lý gây nên bởi nhiều yếu tố phối hợp nhưng tựu chung lại là 2 nhóm yếu tố: nhóm yếu tố thay đổi được (như hành vi lối sống, môi trường..) và nhóm yếu tố không thay đổi được (tuổi, gen…).

Già hóa dân số

Việt Nam đang đối mặt với sự già hóa dân số nói chung, tuổi thọ trung bình của người Việt Nam hiện nay đã tăng (73,6 tuổi). Tuổi càng cao, thời gian tiếp xúc với các yếu tố nguy cơ càng dài thì tỷ lệ mắc ung thư càng cao.

Dân số tăng lên

Hiện nay dân số Việt Nam đang là gần 97.8 triệu người, đứng thứ 15 trên thế giới. Dân số Việt Nam tăng lên, dẫn tới tăng số người mắc và tử vong do ung thư.

  • Rượu bia, thuốc lá: Các yếu tố về hành vi lối sống phải kể tới là hút thuốc lá (là nguyên nhân của 30% các loại ung thư, gây ra 20 loại ung thư khác nhau và 90% nguyên nhân của ung thư phổi); lạm dụng rượu bia là nguyên nhân gây ra các loại ung thư như ung thư miệng, họng; ung thư gan; ung thư vú, ung thư đại trực tràng); ....
  • Chế độ ăn ăn uống không hợp lý: đây cũng là một trong những nguyên nhân làm tăng nguy cơ mắc bệnh; chế độ ăn nhiều mỡ động vật, ít chất xơ, sử dụng các thực phẩm mốc (gạo, lạc…), hay thực phẩm chế biến sẵn như thịt hun khói, cá muối…)  đóng vai trò 35% nguyên nhân gây ung thư (như ung thư vú, thực quản, đại trực tràng…). 
  • Ít vận động: Thói quen ít vận động cũng là nguyên nhân gây nên một số bệnh ung thư như ung thư vú, ung thư đại trực tràng.
  • Môi trường sống: Vấn đề về ô nhiễm không khí và môi trường cũng là những yếu tố gây ung thư.

Dân số tăng lên dẫn tới các hành vi lối sống không tốt cũng tăng lên là nguyên nhân của ung thư. 

Nhận thức người dân tốt hơn về việc chủ động khám tầm soát ung thư

Trong thời gian gần đây, công tác truyền thông nâng cao nhận thức cộng đồng về phòng chống bệnh ung thư ngày càng phổ biến nên người dân quan tâm hơn tới việc đi khám sức khỏe, trong đó có việc sàng lọc ung thư nên sẽ phát hiện nhiều trường hợp hơn.

Một nguyên nhân nữa đó chính là hệ thống ghi nhận ung thư tốt hơn. Như vậy, sẽ có nhiều bệnh nhân mắc và tử vong được ghi nhận lại, dẫn tới số người mắc và tử vong tăng lên.

Cùng với đó, tiến bộ khoa học kỹ thuật trong việc chẩn đoán ung thư ngày càng cao cũng giúp phát hiện ra bệnh nhiều hơn.

Nâng cao trình độ chuyên môn kiểm soát tình hình ung thư tại Việt Nam  

Sàng lọc phát hiện sớm có vai trò quan trọng trong điều trị ung thư, khi phát hiện ở giai đoạn sớm thì việc điều trị càng hiệu quả và tiết kiệm về chi phí, ngược lại nếu phát hiện ở giai đoạn muộn thì điều trị gặp nhiều khó khăn và để lại gánh nặng lớn về kinh tế.

Điều trị ung thư là điều trị phối hợp bởi nhiều phương pháp: phẫu thuật, hóa trị, xạ trị, chăm sóc giảm nhẹ triệu chứng, dinh dưỡng, tâm lý xã hội..... Có thể nói, những năm gần đây các phương pháp điều trị tân tiến, kỹ thuật và thuốc mới trong điều trị ung thư được nghiên cứu và tiến bộ vượt bậc. Việt Nam cũng là quốc gia cập nhật rất nhanh các tiến bộ này. 

Nếu như trước đây, phải sau nhiều năm các thuốc mới mới được sử dụng trên bệnh nhân Việt Nam thì ngày nay khoảng cách này đã được rút ngắn lại. Đặc biệt, các kỹ thuật xạ trị hiện đại như VMAT, IMRT… phẫu thuật nội soi, Robot, xạ phẫu Gamma Knife.. cũng đã được triển khai áp dụng tại nhiều trung tâm ung bướu khác trên cả nước.

Nền y học Việt Nam đang trên đà phát triển giúp cho việc kiểm soát ung thư dễ dàng hơn

Tại Việt Nam, ung thư là một trong các bệnh lý không lây nhiễm, Việt Nam không tách riêng chương trình phòng chống ung thư như nhiều nước mà gộp chung thành chương trình phòng chống các bệnh không lây nhiễm và đã được Chính phủ đưa vào Chương trình quốc gia y tế - dân số và Chương trình sức khỏe Việt Nam nhằm tiến tới mục tiêu kiểm soát tình trạng ung thư tại Việt Nam.

Lời khuyên phòng ngừa bệnh ung thư

Với bệnh ung thư, phát hiện càng sớm, tỉ lệ chữa khỏi càng cao, tiết kiệm về chi phí; ngược lại nếu phát hiện ở giai đoạn muộn thì luôn để lại gánh nặng lớn về kinh phí và hiệu quả điều trị cũng giảm đáng kể. Do vậy, mỗi người dân cần duy trì thói quen khám sức khoẻ định kỳ, khi có bất kỳ dấu hiệu nghi ngờ ung thư cần đến các cơ sở y tế chuyên khoa để được thăm khám, phát hiện sớm hoặc loại trừ bệnh ung thư. Ngoài ra nên thực hiện những khuyến cáo dưới đây để giảm nguy cơ mắc bệnh:

  • Không hút thuốc lá, thuốc lào; không sử dụng rượu bia, chất kích thích .....
  • Có chế độ ăn uống, dinh dưỡng phù hợp: ăn nhiều rau, quả. Hạn chế sử dụng chất béo, thịt đỏ, thức ăn chứa nhiều muối, tránh đồ uống có đường. Khôngmắc ung thư tại việt  ăn thực phẩm mốc, ôi thiu, thực phẩm nhiễm hóa chất, thuốc trừ sâu, thuốc tăng trọng ....
  • Xây dựng chế độ tập luyện; nghỉ ngơi hợp lý; giữu tinh thần thoải mái; tích cực
  • Sinh hoạt tình dục lành mạnh, an toàn
  • Thực hiện tiêm chủng đầy đủ: viêm gan B; HPV…
Trên đây là một số thông tin về tỷ lệ mắc ung thư ở Việt Nam hiện nay mà botchumngay.vn muốn chia sẻ cho các bạn được biết. Qua đây mong các bạn hãy cố gắng duy trì một chế độ sinh hoạt lành mạnh để có được một sức khỏe tốt. Chúc các bạn mạnh khỏe!

Xem thêm các bài viết liên quan: